Liczne zmiany wprowadzone nowelizacjami ustawy PIT i CIT od ich wejścia w życie z dniem 1 stycznia 2018 roku budziły liczne wątpliwości, a zawarte w nich niejasności i przeoczenia stanowiły temat niejednego wpisu pojawiającego się naszym blogu. Najwięcej kontrowersji wzbudziły przepisy dotyczące możliwości stosowania podwyższonych, 50% kosztów uzyskania przychodów czy zasad zaliczania w koszty podatkowe odpisów amortyzacyjnych od nabytych w drodze darowizny czy spadku środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych. Pojawiające się niejasności w znacznej mierze usunęła ustawa z dnia 15 czerwca 2018 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne która w większości w życie wejdzie już z dniem 19 lipca 2018 roku. Ustawa ta wprowadza również rewolucyjne zmiany w podatku dochodowym od nieruchomości komercyjnych, któremu poświęcony został jeden z wpisów na blogu (czytaj więcej).
Zmiany w tym zakresie wejdą w życie od dnia 1 stycznia 2019 roku.
Zmiana przedmiotu opodatkowania
Od 1 stycznia 2018 roku opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości komercyjnych podlegało posiadanie przez podatnika określonego rodzaju budynku którego wartość początkowa przekraczała 10 000 000 zł. W tym zakresie podatników czeka rewolucyjna zmiana – przedmiotem opodatkowania będą bowiem od 1 stycznia 2019 roku wszystkie budynki, które jako stanowiące własność albo współwłasność podatnika będą składnikiem majątku związanym z działalnością gospodarczą, co więcej – oddanym w całości lub w części do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Z jednej strony dojdzie więc do rozszerzenia katalogu budynków objętych opodatkowaniem (pewne zwolnienie dotyczy jedynie budynków mieszkalnych oddanych do używania w ramach realizacji programów rządowych i samorządowych dotyczących budownictwa społecznego), jednak opodatkowane będą tylko te budynki lub ich części stanowiące przedmiot najmu, dzierżawy czy leasingu, które stanowią składnik majątku związany z działalnością gospodarczą. W rezultacie, opodatkowaniu nie będą podlegały budynki wykorzystywane w działalności gospodarczej podatnika, które nie generują przychodu z tytułu umów najmu, dzierżawy, leasingu czy umów o podobnym charakterze.
Zmiana podstawy opodatkowania
Zmianie ulegnie również podstawa opodatkowania, którą będzie stanowiła ustalona na pierwszy dzień każdego miesiąca wartość początkowa podlegającego opodatkowaniu środka trwałego wynikająca z prowadzonej ewidencji. Jeżeli jednak łączny udział oddanej do używania powierzchni użytkowej w budynku nie będzie przekraczał 5% całkowitej powierzchni użytkowej tego budynku, nastąpi wyłączenie spod opodatkowania. Do tej pory podstawę opodatkowania stanowił przychód równoznaczny z wartością początkową każdego z posiadanych budynków stanowiących przedmiot opodatkowania, pomniejszony o kwotę 10 000 000 zł. W tym zakresie nowelizacja wprowadziła kolejną istotną zmianę – podstawę opodatkowania będzie stanowiła suma przychodów (tj. wartości początkowej) z poszczególnych budynków, pomniejszona o kwotę 10 000 000 zł. Kwota wolna pozostaje zatem bez zmian, należy ją jednak odnosić nie do każdego z budynków posiadanych przez podatnika, lecz całościowo do danego podatnika, niezależnie od ilości i wartości poszczególnych posiadanych przez niego budynków. Na tę zmianę szczególną uwagę powinni zwrócić ci właściciele budynków, którzy do tej pory nie podlegali opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości komercyjnych, ponieważ wartość poszczególnych posiadanych przez nich budynków nie przekraczała kwoty 10 000 000 zł. Po wejściu w życie zmian, jeżeli suma wartości początkowych posiadanych przez nich budynków przekroczy kwotę wolną, wówczas będą podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.
Stawka podatku bez zmian
Bez zmian pozostaje stawka podatku – 0,035% podstawy opodatkowania za każdy miesiąc. Podatnicy będą obowiązani za każdy miesiąc obliczać podatek i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego do 20 dnia kolejnego miesiąca. Kwota zapłaconego podatku zostaje odliczana przez podatników od zaliczki na podatek obliczonej wg zasad ogólnych. Bez zmian pozostanie również możliwość odliczenia kwoty zapłaconego i nieodliczonego w roku podatkowym podatku w zeznaniu składanym za rok podatkowy.
Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania dotycząca podatku od przychodów z budynków
Aby zapobiec wykorzystywaniu przez podatników ewentualnej możliwości dokonywania optymalizacji prowadzących do uniknięcia podatku od przychodów z budynków, wprowadzona została szczególna klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. W sytuacji, w której podatnik bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych przeniesie w całości lub w części własność albo współwłasność budynku bądź też odda go do używania na podstawie umowy leasingu finansowego w celu uniknięcia opodatkowania, wówczas i tak zastosowanie znajdą w stosunku do niego przepisy dotyczące podatku od przychodów z budynków. Obowiązek podatkowy nie będzie wówczas ciążył na podmiocie, na którego własność została przeniesiona czy też który przyjął budynek do używania na podstawie umowy leasingu.
Prawo do zwrotu podatku od przychodów z budynków
Kolejną zmianą jest wprowadzenie możliwości wystąpienia przez podatnika do organu podatkowego z wnioskiem o zwrot nadpłaconego podatku minimalnego, tj. ponad kwotę podatku CIT lub PIT. W sytuacji, której organ podatkowy określi zobowiązanie podatkowe (lub stratę) w innej wysokości niż wynikająca z zeznania podatkowego, wówczas podatnikowi będzie przysługiwało prawo do zwrotu w wysokości różnicy między kwotą zapłaconego i nieodliczonego podatku od przychodów z budynków a kwotą podatku określoną przez organ podatkowy.
Mimo zmian – wciąż wątpliwości co do charakteru daniny
Wprowadzone zmiany nie wpływają jednak na wątpliwości co do charakteru daniny, ustawodawca posługuje się pojęciem podatek od przychodów z budynków, jednak wciąż nie zmienia to oceny, że w istocie mamy do czynienia z podatkiem majątkowym. Na uwagę zasługuje również kwestia, że jedną z głównych przyczyn tak rewolucyjnych zmian były wątpliwości ze strony Komisji Europejskiej co do charakteru podatku od nieruchomości komercyjnych. Jak podaje Ministerstwo Finansów, założenia nowelizacji podatku zostały wypracowane w wyniku konsultacji roboczych z Komisją Europejską.
Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.
