Rząd dnia 8 września b.r. opublikował zmieniony projekt zmian w ustawach podatkowych. Ku zdziwieniu wszystkich, w znowelizowanym projekcie znalazło się kilka rozwiązań, o których nie wspomniano w pierwszej wersji projektu. 

Dość poważną w potencjalnych skutkach jest wprowadzenie tzw. minimalnego podatku CIT, któremu poświęcona zostanie niniejsza publikacja.

Na pozór nie byłoby w tym nic (aż tak) złego, jednakże Ministerstwo opublikowało te zmiany już po zakończeniu konsultacji społecznych nad projektem ustawy, więc z pogwałceniem funkcjonujących zasad. 

Jest to nienachalnie uczciwe posunięcie biorąc pod uwagę, że w na stronie Ministerstwa Finansów nadal zamieszczona jest publikacja z dnia 28 lipca b.r., w której rząd chwali się, że przedłuża konsultacje społeczne nad projektem ustawy do pięciu tygodni (wówczas), czyli do 30 sierpnia 2021 r- jak wspomniano na publikacji, do której link zamieszczam- była to odpowiedź na sygnały płynące z rynku.

Link do komunikatu MF:

https://www.gov.pl/web/finanse/przedluzamy-do-5-tygodni-konsultacje-spoleczne-projektu-przepisow-podatkowych-polskiego-ladu

Taką postawę należy stanowczo skrytykować. 

Studząc emocje, w kontekście polskiego ładu można użyć parafrazy słów wypowiedzianych przez Forresta Gumpa siedzącego na ławce i stwierdzić, że “Polski Ład jest jak pudełko czekoladek, nigdy nie wiesz, na co trafisz…”.

Podstawowe założenia minimalnego podatku CIT. 

Do kogo adresowany jest ten podatek?

Ustęp pierwszy przepisu wskazuje, że nowy podatek obciąży spółki będące polskimi rezydentami podatkowymi oraz podatkowe grupy kapitałowe, które: 

• poniosły stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych. albo
• osiągnęły wskaźnik dochodowości z działalności operacyjnej na poziomie 1% udziału dochodów z działalności operacyjnej w przychodzie z tego właśnie źródła. 

Na niekorzyść podatnika wskazuje użycie przez ustawodawcę spójnika albo, co oznacza, że wystarczy spełnienie tylko jednej z przesłanek by podlegać opodatkowaniu. 

Mimo spełnienia powyższych przesłanek, podatkowi temu nie będą podlegać następujący podatnicy:

• w roku rozpoczęcia działalności i w kolejno następujących po sobie dwóch latach podatkowych, następujących bezpośrednio po tym roku podatkowym;
  
  Chyba, że powstali w wyniku przekształcenia albo połączenia albo za wyjątkiem jednak podatników powstałych w wyniku przekształceń i połączeń (włączając przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej i spółki niebędącej osobą prawną, ale wyłączając przekształcenia spółki w inną spółkę).
  
  Wyłączenie to nie dotyczy także Spółek, przy których powstawaniu wniesiono wkład w postaci przedsiębiorstwa/ zorganizowanej części przedsiębiorstwa albo inny wkład o charakterze niepieniężnym o wartości większej niż 10 000 EUR. Ustawodawca wprost odsyła do przesłanek z art. 19a ustawy.
  
• będący przedsiębiorstwami finansowymi (bank krajowy, instytucja kredytowa, SKOK);
  
• jeżeli w roku podatkowym uzyskali przychody niższe o co najmniej 30% w stosunku do przychodów uzyskanych w roku podatkowym bezpośrednio poprzedzającym ten rok podatkowy;
  
• działający w prostej strukturze organizacyjnej, których udziałowcami, akcjonariuszami albo wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne przy założeniu, że podatnik nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.

Nowe regulacje dotyczące alternatywnego podatku minimalnego mają także zastosowanie do podatników, prowadzących działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład.

Stawka podatku i podstawa opodatkowania

Podatek wynosi 10% podstawy opodatkowania, na którą składa się suma: 

– 4% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych;

– poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych kosztów finansowania dłużnego, jeśli przewyższają one kwotę limitu określonego na podstawie wzoru zamieszczonego w art. 24ca ust. 3 pkt. 2; 

– odroczonego podatku dochodowego skutkującego zwiększeniem zysku brutto/zmniejszeniem straty netto;

– wyliczonej według określonego wzoru części poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych lub podmiotów z państwa stosującego szkodliwą konkurencję podatkową kosztów nabycia niektórych usług lub praw niematerialnych ponad określony limit. (jest to dawny art. 15e ustawy o CIT- obecnie art. 24ca ust.3 pkt. 4)

Z art. 24ca ust. 3 pkt. 4 dowiadujemy się, że podstawa opodatkowania zwiększy te koszty w części, w jakiej łącznie w roku podatkowym przekroczy o 3 000 000 zł kwotę obliczoną według wzoru wyliczenia 5% EBITDA. Ustawodawca, kwotę, która na gruncie jeszcze obowiązującego art. 15e jest NKUP-em przeniósł do podstawy opodatkowania nowym podatkiem, za wyjątkiem usług refakturowanych, usług ubezpieczeniowych i oraz poręczeń świadczonych przez banki, SKOK-i i zakłady ubezpieczeniowe. (art. 24ca ust. 9 ustawy o CIT)

O problemach z art. 15e i Uprzednich Porozumieniach Cenowych pisałem w artykule: 

https://krajpodatkowy.ostrowski.legal/wiecej-watpliwosci-z-apa-czyli-jak-rzad-nowym-ladem-nawarzyl-piwa-duzym-przedsiebiorcom/

Obniżenia podstawy opodatkowania. 

Podstawa opodatkowania może zostać zmniejszona np. o wartość darowizn określonych w art. 18 z wyłączeniem pomniejszeń w ramach tzw. ulgi na złe długi oraz o dochody uwzględniane w kalkulacji zwolnienia w ramach Polskiej Strefy Inwestycji oraz wspomniane powyżej koszty usług niematerialnych.

Płatność podatku i podwójne opodatkowanie.

Jakąkolwiek nadzieję w racjonalność prawodawcy pozwala tchnąć fakt, że kwota minimalnego podatku dochodowego będzie pomniejszana o CIT (ten z art. 19 – zasady ogólne, 9% albo 19% CIT). 

Problematyczne jest to, że odliczenie (zgodnie z art. 24ca ust. 11a) będzie możliwe dopiero na koniec roku, a zatem w trakcie roku wbrew intencjom ustawodawcy może (czasowo) wystąpić podwójne opodatkowanie tego samego dochodu. Pozostaje czekać na orzecznictwo sądów administracyjnych w tej materii. 

Zgodnie z projektowanym art. 24ca ust.12, jeżeli mimo rocznej kompensaty Spółka będzie zobligowana do zapłacenia podatku minimalnego, będzie miała prawo do odliczenia tej kwoty w trzech latach następujących bezpośrednio po roku, w którym ten podatek zapłacono.

Art. 61 ustawy zmieniającej – co mówi pomijany często w dyskusji przepis? 

Art. 61 ustawy zmieniającej stanowi, że podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, którzy zostali utworzeni w sposób określony w art. 19 ust. 1a (przekształcenia i aporty) ustawy zmienianej w art. 2 (zmiany w CIT), w okresie od dnia wejścia w życie niniejszego przepisu do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, dla celów stosowania art.  24ca ust. 13 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 2 nie są traktowani jako podatnicy rozpoczynający działalność.

art. 24ca ust. 13. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników:

1) w roku podatkowym, w którym rozpoczęli działalność, oraz w kolejno 

następujących po sobie dwóch latach podatkowych, następujących bezpośrednio po 

tym roku podatkowym..

By zrozumieć co z tego wynika należy sięgnąć do art. 85 ustawy zmieniającej (treść poniżej), z którego wynika, że prawie wszystkie zmiany wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. (to wiemy), ale ten art. 61 wchodzi w życie dzień po ogłoszeniu ustawy w Dzienniku Ustaw.

Art. 85. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2022 r., z wyjątkiem:

1) art. 6, art. 61 i art. 81–83, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia

Oznacza to, że podatnicy Spółki powstałe w sposób określony w art. 19a (przekształcenia i aporty) w okresie od dnia w życie niniejszego przepisu (dzień następujący po opublikowaniu ustawy w Dzienniku Ustaw) do dnia 1 stycznia 2022 r. dla celów minimalnego dochodowego CIT nie podlegają pod wyłączenie dla podatników rozpoczynających działalność. 

Czyli, spółki powstałe w trybie art. 19a ustawy o CIT, jeżeli to powstanie miało miejsce między dniem następującym po dniu opublikowania ustawy w Dzienniku Ustaw, a dniem 1 stycznia 2022 r. nie są traktowani na gruncie ustawy jako podatnicy rozpoczynający działalność, więc nie będzie im przysługiwać zwolnienie z minimalnego dochodowego CIT. 

Wniosek? – Trzeba się pospieszyć.

Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.