Charakterystyka ulgi

Od 1 stycznia 2022 roku wprowadzono do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „Ustawa o CIT”) ulgę na IPO. Celem wprowadzenia tej ulgi była chęć wsparcia polskich podmiotów wchodzących na giełdę, a tym samym wzmocnienie polskiego rynku kapitałowego. Dokonując pierwszej oferty publicznej należy ponieść liczne koszty, w tym koszty przygotowania prospektu emisyjnego, opłaty giełdowe czy koszty usług prawnych i finansowych, co wiąże się ze znacznymi wydatkami. Zatem możliwość częściowego odliczenia tych kosztów w ramach ulgi na IPO należy ocenić jako zachętę do podjęcia decyzji o wejście na giełdę.

Przez wejście na giełdę rozumie się dokonanie pierwszej oferty publicznej dotyczącej akcji w rozumieniu art. 4 pkt 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2554) z zamiarem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na GPW lub NewConnect. Ustawodawca wprowadzając ulgę na IPO nie ograniczył jej tylko do podmiotów wchodzących na rynek regulowany (GPW), ale rozszerzył ją także na rynek alternatywny (NewConnect).

Ulga na IPO polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania kwoty stanowiącej 150% wydatków na przygotowanie prospektu emisyjnego, opłaty notarialne, sądowe, skarbowe i giełdowe oraz opracowanie i publikację ogłoszeń wymaganych przepisami prawa oraz 50% wydatków, bez uwzględnienia podatku od towarów i usług, na usługi doradztwa prawnego, w tym doradztwa podatkowego, i finansowego, nie więcej jednak niż 50 000 zł. Ustawodawca zatem limituje do kwoty 50 000 zł możliwość odliczenia wydatków związanych z kosztami, które nie mają obligatoryjnego charakteru.

Wymaga podkreślenia, że odliczenie określonych wydatków związanych z wejściem na giełdę dokonuje się od podstawy opodatkowania, która została pomniejszona o kwoty wynikające z ulgi B+R, ulgi na prototyp, ulgi prowzrostowej oraz ulgi konsolidacyjnej.

Warunki do skorzystania z ulgi

Ustawodawca wprowadził ogólną dyrektywę związaną z zaliczeniem wydatków na IPO jako podlegających odliczeniu od dochodu.

Przede wszystkim muszą to być wydatki poniesione bezpośrednio na dokonanie pierwszej oferty publicznej. Rozumie się przez to wydatki związane bezpośrednio i wyłącznie z tą ofertą poniesione w roku podatkowym, w którym dokonano pierwszej oferty publicznej dotyczącej akcji lub w roku poprzedzającym ten rok podatkowy, nie później niż do dnia dokonania tej pierwszej oferty publicznej dotyczącej akcji.

Innym warunkiem zastosowania ulgi na IPO jest definitywny charakter poniesionych wydatków na dokonanie pierwszej oferty publicznej. Oznacza to, że wydatki te mogą zostać odliczone tylko jeśli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Ulga w zeznaniu podatkowym

Odliczenia wydatków dokonuje się w zeznaniu CIT-8 za rok podatkowy, w którym podatnik wprowadził swoje akcje po raz pierwszy do obrotu na GPW lub NewConnect w pozycji 118.  Jednocześnie podatnik zobowiązany jest do sporządzenia informacji o odliczeniach od dochodu i od podatku oraz o dochodach (przychodach) wolnych od podatku na formularzu CIT-8/O i wykazania odliczonych wydatków w ramach ulgi na IPO w pozycji 170.

Podsumowanie

Ulga na IPO to w pewnym sensie nagroda dla podmiotów, które decydują się wejść na giełdę, tym samym wpływając na wzmocnienie polskiego rynku kapitałowego. Mechanizm ulgi pozwala podatnikom na odliczenie od podstawy opodatkowania wydatków poniesionych bezpośrednio na dokonanie pierwszej oferty publicznej. Odliczenie to wynosi 150% dla wydatków obligatoryjnych oraz 50%, lecz nie więcej niż 50 000 zł, dla wydatków związanych z usługami doradztwa prawnego. Intencją ustawodawcy było wywołanie impulsu do pozyskiwania środków na finansowanie działalności podmiotów poprzez emisję akcji, gdyż w ostatnich latach obserwuje się stosunkowo niewiele debiutów giełdowych.

Wykaz skrótów

Ustawa o CIT

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2022 r., poz. 2587 z późn. zm.).