Uchwała NSA – zawieszenie biegu przedawnienia tylko w przypadku faktycznego (skutecznego) wszczęcia postępowania karnego skarbowego

26 maja 2021 |

24 maja Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę w składzie 7 sędziów (I FPS 1/21). NSA rozważał czy sądy administracyjne są uprawnione do badania czy postępowanie karne skarbowe wszczynane jest przez organy podatkowe tylko w celu wywołania skutków zawieszenia biegu przedawnienia postępowania podatkowego.

Uchwała ma związek z niekorzystną dla podatników praktyką organów podatkowych. Urzędy skarbowe przewidując, że nie zdążą wydać decyzji przed upływem pięcioletniego okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego, pod koniec tego terminu wszczynały postępowanie karne skarbowe, co skutkowało zawieszeniem biegu terminu przedawnienia. Skutku tego nie zmieniało nawet późniejsze umorzenie postępowania karnego skarbowego. W efekcie organ podatkowy zyskiwał czas na wydanie decyzji, a sama decyzja wydawana była po upływie pięcioletniego terminu przedawnienia.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że sądy administracyjne mają prawo badać, czy postępowanie karne skarbowe zostało wszczęte przez organ podatkowy skutecznie, czyli czy wywołało skutek w postaci zawieszenia biegu terminu przedawnienia. Jeśli w wyniku kontroli sądu administracyjnego okaże się, że postępowanie karne skarbowe zostało wszczęte tylko w celu wydłużenia terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, to nie dojdzie do jego zawieszenia. W konsekwencji zobowiązanie podatkowe ulegnie przedawnieniu, a organ podatkowy zostanie pozbawiony możliwości wydania decyzji.  

W praktyce uchwała NSA oznacza obowiązek wykazania przez organ podatkowy w wydanej decyzji, że wszczęcie postępowania karnego skarbowego było uzasadnione tj. miało na celu wykrycie przestępstwa lub wykroczenia karnego skarbowego. Uchwała wywołuje też bezpośrednie (i pozytywne) skutki dla podatników, którzy zmierzyli się z postępowaniem karnym skarbowym a decyzje otrzymali zaraz przez lub już po upływie okresu przedawnienia. W takich sytuacjach okazać się może, że wszczęte postępowanie karne skarbowe nie wywołało skutku w postaci zawieszenia biegu terminu przedawnienia, a decyzja została wydana bezprawnie i istnieją podstawy do jej uchylenia.


Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.


Ta strona wykorzystuje pliki cookies. Poprzez kliknięcie przycisku „Akceptuj", bądź „X", wyrażasz zgodę na wykorzystywanie przez nas plików cookies. Więcej o możliwościach zmiany ich ustawień, w tym ich wyłączenia, przeczytasz w naszej Polityce prywatności.
AKCEPTUJ