Przed 1 stycznia 2017 roku – pewność co do ochrony dawanej przez posiadane interpretacje

Do 1 stycznia 2017 roku zakres ochrony wynikający z posiadanej przez podatnika interpretacji indywidualnej nie budził większych wątpliwości. Zasadą było, że zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem wygaśnięcia lub doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy. Zmiana, uchylenie lub stwierdzenie wygaśnięcia interpretacji  następowało w formie postanowienia na które służyło zażalenie. W konsekwencji podatnik dokładnie znał w moment, w którym posiadana przez niego interpretacja traciła walor ochronny.

Zaczęło się od trzęsienia ziemi

Dnia 15 lipca 2016 roku do polskiego systemu prawa weszły przepisy wprowadzające w życie klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania, które dotknęły również interpretacji indywidualnych, a konkretniej – zakresu ochrony gwarantowanej interpretacją indywidualną. Ochrona wynikająca z zastosowania się do interpretacji indywidualnej od tego dnia nie przysługiwała podatnikowi, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowił element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Jednakże zasada ta, dotycząca wyłączenia ochrony prawnej z tytułu zastosowania się do interpretacji indywidualnej miała mieć, zgodnie z ustawą wprowadzającą w życie klauzulę, zastosowanie do interpretacji indywidualnych wydanych po dniu wejścia w życie ustawy wprowadzającej klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania, tj. po 15 lipca 2016 roku.

potem napięcie zaczęło narastać

W dniu 1 stycznia 2017 roku w życie weszły przepisy ustawy z dnia 29 listopada 2016 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Artykuł 3 tej ustawy dotyczył zmiany ustawy z dnia 13 maja 2016 roku o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (tj. ustawy wprowadzającej w życie klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania) poprzez dodanie przepisu o następującym brzmieniu: Przepis art. 14na ustawy zmienianej ma zastosowanie również do interpretacji indywidualnych wydanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli korzyść podatnika wynikająca ze stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego będącego przedmiotem interpretacji indywidualnej została uzyskana od dnia 1 stycznia 2017 roku.

aż w końcu osiągnęło swoje apogeum

Okazuje się, że jeżeli podatnik posiada interpretacją indywidualną wydaną przed dniem wejścia w życie przepisów ustawy o klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania (tj, przed 15 lipca 2016 roku) to ochrona prawna wynikająca z tej interpretacji jest wyłączona, jeżeli podatnik ze stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego będącego przedmiotem interpretacji indywidualnej uzyska korzyść podatkową po 1 stycznia 2017 roku.  Tak brzemienny w skutkach dla podatników przepis nie pojawia się w treści samej Ordynacji podatkowej, lecz wyłącznie w tekście ustawy nowelizującej ustawę wprowadzającą w życie klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania i to odnośnie kluczowego dla podatnika pytania: czy moja interpretacja indywidualna nadal mnie chroni? Okazuje się tymczasem, że to sam podatnik powinien odpowiedzieć sobie na to pytanie, dokonując rzetelnej analizy swojej interpretacji indywidualnej (w tym uzyskanej również przed dniem 15 lipca 2016 roku)  i oceny czy podjęte w oparciu o nią działania doprowadziły po 1 stycznia 2017 roku do uzyskania korzyści podatkowej i były czynnościami prowadzącymi do unikania opodatkowania. Pojawia się jednak problem, czy organy podatkowe dokonają takiej oceny jak podatnik. Wydaje się więc, że podatnicy nie mogą całkowicie polegać na bezpieczeństwu prawnym do tej pory gwarantowanym przez posiadane przez nich interpretacje indywidualne.