Ustawa nowelizująca wprowadziła dwie główne zmiany w podatku dochodowym od osób prawnych. Pierwszą z nich jest zastąpienie dotychczasowej obniżonej 15% stawki stawką w wysokości 9%, drugą – zwiększenie atrakcyjności finansowania własnego. 

9% stawka podatku

Stawkę podatku CIT w wysokości 9% mogą zastosować podatnicy rozpoczynający działalność oraz tzw. mali podatnicy – ci, których przychody w ubiegłym roku nie przekroczyły równowartości kwoty 1 200 000 euro. Obniżona stawka podatku ma jednak zastosowanie do przychodów innych niż przychody kapitałowe, zwanych potocznie przychodami z działalności operacyjnej. 9% stawka nie będzie miała zatem zastosowania m.in. do przychodów z udziału w zyskach osób prawnych (dywidendy), przychodów z tytułu wniesienia wkładu niepieniężnego czy przychodów ze zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną. Podatnik straci również prawo do niższej stawki po przekroczeniu w bieżącym roku podatkowym limitu wartości przychodów wynoszącego 1 200 000 euro – począwszy od następnego miesiąca lub kwartału po przekroczeniu limitu, podatnicy są obowiązani do stosowania stawki podatku w wysokości 19%.

Ustawodawca przewidział jednak szereg wyłączeń. Z opodatkowania niższą stawką CIT w roku podatkowym, w którym rozpoczął działalność i w roku następnym, nie będzie mógł skorzystać podatnik, który został utworzony:

1. w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę, albo

2. w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub spółki niebędącej osobą prawną, albo

3. przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które wniosły na poczet kapitału podatnika uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10 000 euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1000 zł,

4. przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej wnoszące, tytułem wkładów niepieniężnych na poczet kapitału podatnika, składniki majątku uzyskane przez te osoby albo jednostki w wyniku likwidacji innych podatników, jeżeli te osoby albo jednostki posiadały udziały (akcje) tych innych likwidowanych podatników, albo

5. przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, jeżeli w roku podatkowym, w którym podatnik został utworzony, oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym, zostało do niego wniesione na poczet kapitału uprzednio prowadzone przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty 10 000 euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1000 zł.

Natomiast w roku podatkowym, w którym dokonano podziału albo wniesiono wkład, oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym, nie będą mogły skorzystać spółki dzielone oraz podatnicy, którzy wnieśli tytułem wkładu do innego podmiotu, w tym na poczet kapitału:

1. uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty 10 000 euro przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1000 zł,

2. składniki majątku uzyskane przez tego podatnika w wyniku likwidacji innych podatników, jeżeli ten podatnik posiadał udziały (akcje) tych innych likwidowanych podatników

Opodatkowanie 9% stawką nie dotyczy również podatkowych grup kapitałowych.

Zwiększenie atrakcyjności finansowania własnego (notional interest deduction, NID)

Spółki kapitałowe mają dwie podstawowe możliwości finansowania swojej działalności – kapitał własny lub kapitał zewnętrzny (pożyczki, kredyty). Do końca 2018 roku korzystniejszym podatkowo było finansowanie działalności kapitałem obcym – podatnik może bowiem zaliczyć w ciężar kosztów uzyskania przychodów odsetki od zaciągniętych zobowiązań (do wysokości określonego limitu). Wprowadzone zmiany mają na celu zrównanie atrakcyjności obu form pozyskiwania kapitału oraz promowanie działań zmierzających do tworzenia w spółkach kapitałów samofinansowania, powstałych z zysku zatrzymanego oraz z dopłat wnoszonych przez wspólników.

Sposobem realizacji celu jest możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów hipotetycznych kosztów pozyskania kapitału zewnętrznego, w przypadku, gdy źródłem finansowania spółki są dopłaty wnoszone przez wspólników lub tzw. zyski zatrzymane. Tym hipotetycznym kosztem jest zgodnie z art. 15cb ustawy o CIT kwota odpowiadająca iloczynowi stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy powiększonej o 1 punkt procentowy oraz kwoty:

1. dopłaty wniesionej do spółki w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach lub

2. zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki.

Koszt ten przysługuje w roku wniesienia dopłaty lub podwyższenia kapitału rezerwowego lub zapasowego oraz w kolejnych dwóch bezpośrednio po sobie następujących latach podatkowych. Jednocześnie ustawodawca przewidział limit kwoty podlegającej odliczeniu w roku podatkowym, który wynosi 250 000 zł. Zaznaczyć również należy, że zaliczenia w ciężar kosztów hipotetycznym odsetek nie stosuje się do dopłat i zysków przeznaczonych na pokrycie straty bilansowej.

Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.