Zanim konsument podejmie decyzję o modernizacji swojego mieszkania, powinien zastanowić się nie tylko nad funkcjonalnością użytkową i podniesieniem estetyki według obowiązujących trendów, lecz również nad typem nowej zabudowy meblowej dla celów podatkowych. Analizowany problem dotyczy również przedsiębiorców wykonujących usługi polegające na zaprojektowaniu, dopasowaniu oraz montażu komponentów meblowych do zabudowy kuchennej, wnękowej, łazienkowej itp. Wybranie korzystnego rozwiązania zarówno pod względem aranżacyjnym oraz podatkowym może wydawać się na pierwszy rzut oka nieco dziwne, jednakże problem dotyczy kwestii stosowania 23 % albo 8 % stawki VAT, co finalnie przekłada się na cenę świadczenia.
Dlaczego powstaje problem stosowania właściwej stawki?
Zgodnie z art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, stawkę obniżoną wynoszącą 8 % stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym zalicza się przede wszystkim obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, czyli w przeważającej części budynki mieszkalne jednorodzinne oraz lokale mieszkalne. W praktyce stosowania tych przepisów powstają spory, czy projektowanie, dopasowanie oraz montaż komponentów meblowych może być uznany jako modernizacja lokalu mieszkalnego i korzystać z opodatkowania stawką VAT 8 %. Na tym tle powstają wątpliwości czy montaż komponentów meblowych wykonanych na wymiar, w zasadzie jest dostawą towarów czy też świadczeniem usług, a po drugie jak trwałe musi być powiązanie zabudowy meblowej z elementami konstrukcyjnymi obiektu budowlanego, aby uznać, iż stanowi on modernizację. Analizowane kwestie zostały omówione szeroko w orzecznictwie oraz w interpretacjach podatkowych, czego zwieńczeniem jest uchwała NSA w składzie 7 sędziów z dnia 24 czerwca 2013 r., sygn. I FPS 2/13 oraz interpretacja ogólna Ministra Finansów Publicznych z dnia 31 marca 2014 r., sygn. PT10/033/5/133/WLI/14/RD30577.
Uchwała NSA I FPS 2/13
Wykładnia przepisów prawa podatkowego dokonana przez NSA jest przydatna dla oceny konkretnego stanu faktycznego pod kątem zastosowania prawidłowej stawki VAT, jednakże nie rozwiewa wszystkich wątpliwości. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że czynności polegające na zaprojektowaniu, dopasowaniu oraz montażu komponentów meblowych w sposób tworzący wraz z elementami konstrukcyjnymi obiektu budowlanego lub jego części trwałą zabudowę meblową jest usługą, nie zaś dostawą. Jako element dominujący całego świadczenia NSA wskazał ulepszenie lub unowocześnienie obiektu budowlanego lub jego części, zaś samo wydanie komponentów meblowych dopasowanych do konkretnego obiektu, które następnie zostaną trwale związane z tym obiektem ma charakter pomocniczy, niezbędny do wykonania usługi. Poza tym komponenty meblowe wykonane na wymiar nie funkcjonują w obrocie tak, jak ma to miejsce w przypadku mebli wolnostojących. Z uchwały NSA jasno wynika, iż preferencyjną stawkę VAT można zastosować, gdy montaż komponentów meblowych następuje z wykorzystaniem elementów konstrukcyjnych obiektu budowlanego (lokalu), o ile połączenie tych elementów stworzy trwałą zabudowę spełniającą jako całość określoną funkcję użytkową.
Interpretacja ogólna Ministra Finansów – kazuistyka prawa podatkowego
Minister Finansów w interpretacji ogólnej w sposób bardzo szczegółowy zarysował stany faktyczne, w których stawka 8 % nie znajdzie zastosowania. I tak, preferencyjna stawka nie może znaleźć zastosowania w sytuacji, gdy wykonana, nawet według indywidualnego projektu zabudowa meblowa jest przytwierdzana do ściany lub podłogi jedynie w sposób, który może być również stosowany przy montażu mebli „wolnostojących” (np. „zakotwiczenie” za pomocą kołków lub listew montażowych), co skutkuje możliwością demontażu tej zabudowy bez uszkodzenia samej zabudowy, jak i konstrukcji budynku/lokalu (elementy mogą być bez uszkodzenia tego budynku/lokalu przeniesione, przy czym za uszkodzenie nie można uznać pozostawienia w ścianie lub podłodze np. otworów montażowych). Dla całościowej oceny charakteru świadczenia nie ma natomiast znaczenia, czy elementy np. korpusów mebli są ze sobą zespolone i ewentualnie jak silne jest to zespolenie. Istotne jest natomiast silne połącznie konstrukcyjne komponentów meblowych i elementów obiektu budowlanego (lokalu) w celu zastosowania stawki 8 %. W ocenie Ministra przykładem pozwalającym na zastosowanie obniżonej stawki jest zespolenie wykonanych na wymiar do konkretnego budynku/lokalu mebli z elementami tego budynku/lokalu, które wykorzystuje dodatkowe materiały budowlane takie jak cegły (klinkier) czy płyty kartonowo – gipsowe, gdzie demontaż zabudowy powodowałby zarówno uszkodzenie pomieszczenia i komponentów meblowych, jak i trwałe uszkodzenie tych dodatkowych materiałów budowlanych, bez których to materiałów nie istniałaby możliwość wykorzystania tej zabudowy meblowej w innym miejscu.
Jak można zauważyć, indywidualność usługi oraz technika montażu i wkomponowania mebli będzie przesądzała o stosowaniu stawki 8 % do zabudowy meblowej.
Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.
